Nghề lái tàu là một trong những công việc quan trọng và đầy thử thách trong hệ thống giao thông của Đức, đóng vai trò thiết yếu trong việc kết nối các thành phố, khu vực và thúc đẩy nền kinh tế. Với mạng lưới đường sắt phát triển và hiện đại trong châu Âu, Đức là quốc gia có nhu cầu cao về đội ngũ lái tàu chuyên nghiệp, đảm bảo sự di chuyển an toàn và hiệu quả cho hàng triệu hành khách và lượng hàng hóa khổng lồ mỗi ngày. Đây là nghề nghiệp yêu cầu sự tập trung cao độ, kỹ năng điều khiển thuần thục và khả năng xử lý tình huống khẩn cấp, nhưng đổi lại là những đãi ngộ tốt và một công việc được tôn trọng trong xã hội.
Giới thiệu
Điều kiện và chương trình học
Thu nhập
Những thuận lợi và thách thức
Cơ hội học tập và phát triển
Người lái tàu chịu trách nhiệm điều khiển tàu hỏa và giám sát giao thông đường sắt. Cụ thể hơn, công việc của họ là lái tàu và đảm bảo hành khách hoặc hàng hóa di chuyển an toàn từ điểm A đến điểm B. Họ làm việc trong các buồng lái được điều khiển bằng máy tính.
Bên cạnh việc điều khiển tàu, người lái tàu còn thực hiện các công việc kiểm tra và bảo dưỡng, đảm bảo các bộ phận quan trọng như phanh, khớp nối, hệ thống điều khiển từ xa và các bộ phận vận hành khác hoạt động bình thường. Trách nhiệm của họ cũng bao gồm việc phân loại, dỡ hàng và đảm bảo rằng tàu hỏa đến đúng giờ.
Công việc của một người lái tàu bao gồm:
- Lái tàu
- Tiến hành kiểm tra an toàn
- Di chuyển toa, nối toa tàu.
- Giám sát các hệ thống
- Trao đổi với nhân viên điều hành tàu
- Xử lý sự cố của phương tiện
Với vai trò quan trọng này, người lái tàu không chỉ là người điều khiển phương tiện mà còn phải đảm bảo sự an toàn và hiệu quả của cả chuyến đi, từ lúc tàu xuất phát cho đến khi đến đích.
- Làm việc với các thiết bị, máy móc và hệ thống kỹ thuật
- Công việc thủ công nhiều (ví dụ như vận hành thiết bị hộp tín hiệu)
- Luôn mặc đồng phục và mang thiết bị bảo hộ (ví dụ như quần áo cảnh báo có màu tín hiệu, mũ bảo hiểm, giày an toàn, găng tay)
- Làm việc trong môi trường và địa điểm thay đổi liên tục (lái tàu đường dài)
- Làm việc trên hệ thống đường ray ngoài trời trong điều kiện thời tiết thay đổi
- Công việc yêu cầu sự chính xác cao
- Công việc yêu cầu tính trách nhiệm cao đối với con người và tài sản vật chất
- Công việc yêu cầu tuân thủ các quy định và yêu cầu pháp lý khác nhau (ví dụ như quy định về vận chuyển và phòng ngừa tai nạn)
- Thường xuyên vắng nhà
- Có rủi ro xảy ra tai nạn (ví dụ như khi vào và ra khỏi nhà ga hoặc trong quá trình phân luồng)
- Giờ làm việc không cố định (làm việc theo ca, ngày lễ, cuối tuần)
- Làm việc với tư thế ngồi trong thời gian dài (trong buồng lái tàu)
Người lái tàu chủ yếu làm việc cho các công ty đường sắt cung cấp dịch vụ vận chuyển hành khách và hàng hóa. Họ có thể lái các tuyến đường dài kết nối các thành phố và quốc gia hoặc các chuyến tàu chạy trong đô thị. Người lái tàu cũng có thể làm việc cho các công ty chuyên về đường sắt công nghiệp, ví dụ như vận chuyển nguyên liệu thô hoặc thành phẩm trong các nhà máy lớn.
Nơi làm việc chủ yếu:
- Trên các phương tiện tàu hỏa (tàu vận chuyển hành khách hay tàu hàng)
- Trong nhà xưởng
- Ngoài trời trên đường ray
- Sức khỏe tốt – đặc biệt là thị lực và thính lực (có chứng nhận khám sức khỏe)
- Tốt nghiệp THPT trở lên
- Trình độ tiếng Đức tối thiểu B1
- Thành tích học tập tốt các môn toán, lý có thể tạo ưu thế
- Thể lực tốt: khoẻ mạnh và cân đối về mặt thể chất
- Tâm lý tốt: ổn định và vững vàng về mặt tinh thần
- Tinh thần trách nhiệm cao
- Thận trọng (ví dụ như trong việc ghi chép và bao quát xung quanh khi vào và ra khỏi nhà ga, trong quá trình chuyển tải..)
- Khả năng tập trung tốt. Có thể giữ bình tĩnh khi đối mặt với các tình huống căng thẳng
- Phối hợp tốt giữa tay và mắt (ví dụ như ghép các toa xe với nhau)
- Phản xạ nhanh nhạy, luôn quan sát để nhận biết sự cố ngoài ý muốn, chú ý đến biển báo và phản ứng nhanh dựa trên các tín hiệu để ngăn ngừa tai nạn
- Định hướng không gian tốt (ví dụ như tìm đường đi quanh các nhà ga và bãi tập kết)
- Hiểu biết về kỹ thuật, có hứng thú với công nghệ (ví dụ như kiểm tra an toàn vận hành; phát hiện lỗi trong ổ đĩa, bánh răng, gầm xe, phanh…)
- Kỹ năng tính toán (ví dụ như tính tổng trọng lượng của các đoàn tàu mới lắp ráp, tính toán khoảng cách phanh..)
- Kỹ năng giao tiếp, hiểu và truyền đạt tốt bằng lời nói (ví dụ như giao tiếp qua radio với đồng nghiệp, hoặc thông báo cho hành khách các thông tin về chuyến đi, giá vé, lịch trình..)
- Có khả năng làm việc độc lập (ví dụ như cần nhận biết và hoàn thành nhiệm vụ một cách độc lập trong trường hợp có trục trặc hoặc sai lệch so với hoạt động bình thường)
- Tính linh hoạt cao (thích nghi với điều kiện làm việc thay đổi khi đi xa, thường xuyên vắng nhà)
- Sẵn sàng làm việc theo ca (bao gồm ca đêm, cuối tuần và ngày lễ)
- Áp dụng các hướng dẫn an toàn trong hoạt động đường sắt
- Tuân thủ các quy định pháp lý; hiểu và phân biệt vai trò của những người tham gia vào hoạt động đường sắt và nhiệm vụ của họ trong hệ thống đường sắt
- Học về các loại phương tiện, hệ thống đường sắt và các loại đường ray, bao gồm các cơ sở vật chất về dịch vụ kỹ thuật, được phân loại theo mục đích sử dụng
- Mô tả và phân biệt việc điều khiển và đảm bảo trình tự tàu chạy; mô tả và phân biệt các chức năng của đường tàu và các thành phần.
- Mô tả và phân biệt giữa các hệ thống kiểm soát tàu, vận hành các hệ thống kiểm soát tàu
- Tiếp nhận yêu cầu và kiểm tra thiết bị làm việc cần thiết
- Kiểm tra phương tiện trước và sau hành trình
- Kiểm tra và vận hành phanh
- Thực hiện các hoạt động lái tàu và ghép nối tàu theo quy định
- Thực hiện các hoạt động lái tàu và ghép nối tàu trong trường hợp có sự sai lệch và gián đoạn
- Mô tả giao thông, nhân sự và điều phối phương tiện cũng như lập kế hoạch trong phạm vi trách nhiệm
- Vận chuyển hàng hóa và con người
- Nắm vững an toàn trong hoạt động đường sắt
- Học cách sử dụng cơ sở hạ tầng
- Học cách sử dụng các phương tiện đường sắt
- Bảo đảm di chuyển phương tiện an toàn
- Xếp tàu và chuẩn bị tàu
- Kiểm tra toa tàu và phanh
- Thực hiện các động tác ghép nối tàu
- Vận hành các chuyến tàu trong quá trình hoạt động thông thường
- Kiểm tra và vận hành đầu máy tàu
- Đào sâu kiến thức của 18 tháng đầu
- Tham gia quản lý những tình huống khẩn cấp
- Lái tàu trong các tình huống vận hành đặc biệt
- Lái tàu trong các tình huống vận hành không lường trước
- Xử lý trong tình huống trục trặc và chệch hướng
- Xử lý trong tình huống xảy ra sự cố nguy hiểm
- Thi giữa kỳ vào cuối học kỳ thứ 4
- Thi cuối kỳ vào khi kết thúc khoá học nghề
Thu nhập trong thời gian học nghề được trả bởi cơ sở đào tạo thực hành nghề.
Với các cơ sở trả lương theo thỏa thuận với công đoàn hoặc liên đoàn lao động, mức lương sẽ được tính theo bậc đã được thỏa thuận.
Mức lương tham khảo (Công ty Deutsche Bahn – theo báo cáo của WSI tariff – 08/2024):
- Năm đầu tiên: 1.225 Euro*/tháng
- Năm thứ hai: 1.294 Euro*/tháng
- Năm thứ ba: 1.363 Euro*/tháng
Thu nhập sau tốt nghiệp phụ thuộc vào cơ sở làm việc và chênh lệch theo bang.
Lương trước thuế tham khảo theo tháng: từ 3.337 Euro*/tháng tới 3.524 Euro*/tháng
*Lương trước thuế
- Môi trường làm việc hiện đại: Các tàu ở Đức sử dụng công nghệ tiên tiến, hệ thống an toàn và điều khiển hiện đại, giúp công việc trở nên dễ dàng và an toàn hơn. Các lái tàu cũng được đào tạo đầy đủ về kỹ năng vận hành và xử lý tình huống.
- Có thể cập nhật và mở rộng kiến thức chuyên môn thường xuyên thông qua các cơ hội về đào tạo liên tục. Phạm vị các chủ đề trải dài từ vận tải đường sắt đến công nghệ đường sắt và phương tiện đường sắt, đảm bảo cơ hội việc làm.
- Lương và các trợ cấp khá cao, đặc biệt là khi làm việc tại các công ty lớn như Deutsche Bahn (DB).
- Công việc căng thẳng và trách nhiệm lớn, đòi hỏi sự tập trung cao.
- Khó khăn trong việc duy trì sự tỉnh táo: Vì phải làm việc lâu dài, đôi khi người lái tàu có thể gặp phải vấn đề liên quan đến sự mệt mỏi hoặc thiếu tỉnh táo, đặc biệt là khi lái tàu ca đêm hoặc khi phải di chuyển quãng đường dài.
- Làm việc dưới nhiều điều kiện thời tiết khác nhau, giờ làm không ổn định, thường xuyên vắng nhà
- Cơ hội học nâng cao kiến thức chuyên môn để đạt vị trí quản lý; tham gia kỳ thi để trở thành thợ thủ công bậc thầy trong vận tải dường sắt hoặc đào tạo nâng cao thành kỹ thuật viên trong lĩnh vực công nghệ vận tải tập trung vào hoạt động đường sắt
- Cơ hội học lên đại học và lấy bằng về kỹ sư giao thông
Leave a Reply